Minister Mike Noersalim van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) bevestigt dat de situatie bij de Food and Agriculture Industries (FAI) N.V. al geruime tijd bijzonder zorgwekkend is. Werknemers hebben enkele dagen geleden het werk neergelegd, omdat zij geen salaris hebben ontvangen. Volgens de bewindsman is financieel wanbeheer de oorzaak van de problemen die zich nu voordoen. Het ministerie en Financiën maakte onlangs SRD 1 miljoen over, aangevuld met wat binnen het bedrijf nog geïncasseerd kon worden. Daarmee werd 50% van de salarissen uitbetaald.
“Als alles goed is, wordt vandaag het werk hervat”, meldde minister Noersalim op dinsdag 9 december in gesprek met de Communicatie Dienst Suriname (CDS). Hij gaf verder aan dat het bedrijf structureel voorschotten nam om salarissen te kunnen uitbetalen. Dat is volgens de bewindsman een directe aanwijzing dat de normale bedrijfsvoering niet meer functioneerde. “Elke maand geeft de aandeelhouder SRD 2.6 miljoen aan subsidie. Voor november en december is SRD 12 miljoen nodig. De staat heeft in de afgelopen vijf jaar zeker ruim 200 miljoen SRD gepompt in FAI aan subsidie, en dat kan niet zo doorgaan.”
Daarom werd volgens minister Noersalim een nieuwe Raad van Commissarissen (RvC) aangesteld. “Als je jaar in, jaar uit dezelfde situatie hebt, moet je het mes diep insteken. Toezicht houden is de taak van de RvC, maar in de afgelopen jaren is er heel veel geschort aan controle. Niet alleen bij FAI, maar ook bij andere parastatalen”, voegt de bewindsman eraan toe. Hij kreeg op basis van een door het ministerie uitgevoerde quick scan, documenten onder ogen die ernstige vraagtekens oproepen. Zo zouden bedrijfseigendommen zijn verkocht voor bedragen ver onder de marktwaarde, en directieleden tussen 2021 en recent meer hebben ontvangen dan het salaris dat formeel in hun contract stond.
Naast de vervanging van de raad is ook de directie bedankt. “We hebben op basis van de dingen die we zagen en de informatie die maar niet kwam, besloten twee directieleden op non-actief te stellen. Er is een strafzaak ingediend wegens oplichting en benadeling van de staat. In afstemming met het Openbaar Ministerie is overgegaan tot aanhouding en inverzekeringstelling van een van de directeuren.” De directie wordt verantwoordelijk gehouden voor de ontstane situatie bij FAI. Volgens minister Noersalim kwam het bedrijf in de problemen nadat de Belgische partners vertrokken en een forse schuld achterlieten. En die schuld is niet minder geworden.
FAI is volgens minister Noersalim het enige Surinaamse bacovebedrijf, met grote exportpotentie. De huidige markten Trinidad, Barbados en Guyana moeten volgens hem behouden blijven. En er liggen mogelijkheden richting Frans-Guyana. “Dit kan deviezen het land binnenbrengen. Maar ik zeg ‘kan’, omdat we hebben gezien dat er jarenlang zodanig financieel wanbeleid is gevoerd, dat FAI eigenlijk aan de beademing lag.” De minister benadrukt dat de staat als aandeelhouder niet eindeloos geld kan blijven bijpassen. “Als we geld erin stoppen, willen we zien dat de organisatie financieel verantwoord wordt gerund. De doorlichting moet komen en de gaten via waar het geld wegstroomt moeten worden gedicht.”