GESCHIEDENIS NAS
Bij de goedkeuring en aanname van de Archiefwet (Staatsblad 2006 no. 28) vond er een naamswijziging plaats en werd de naam Landsarchiefdienst gewijzigd in Nationaal Archief Suriname (NAS). De Landsarchiefdienst werd in 1956 opgericht bij resolutie van 10 november 1956 no. 3528. De taak van het LAD was onder andere het uitoefenen van algemeen toezicht op het archiefbeheer van de diverse ministeries en daaronder ressorterende diensten, en de zorg voor de archieven die zij beheerden.
Ondanks deze regeling kwamen er geen noemenswaardige verandering in het archiefwezen. Enkele redenen voor de slechte staat waarin archieven verkeerden waren:
- slechte huisvesting van archieven
- regels die onvoldoende werden nageleefd waardoor archieven in wanordelijke toestand bij de verschillende overheidsdiensten bleven bestaan
- tekort aan fondsen en gekwalificeerd personeel
- het ontbreken van een brandvrije opslagplaats voor de archieven.
Doelstelling NAS
Het NAS is de nationale bewaarplaats van de overgebrachte archieven van overheidsorganen, en van parastatale bedrijven en instellingen. Daarnaast is ruimte voor de archieven van particuliere instellingen en personen, die een belangrijke rol spelen of hebben gespeeld in het politieke, maatschappelijke of economische leven van Suriname. Al deze archieven vormen een belangrijk onderdeel van het cultureel-historische erfgoed van ons land.
Taken van het NAS
De hoofdtaak van het NAS is om de collectie archieven deskundig en effectief te beheren en ook om de daarin opgeslagen informatie zichtbaar te maken voor de Surinaamse burger.
Dit is het uitgangspunt voor de organisatie waarbij de sleutelwoorden zijn: toegankelijkheid (toegankelijk maken van de collectie middels inventarissen) en beschikbaar stellen aan het publiek.
Enkele andere taken van het NAS zijn:
- Toezicht houden op het beheer van de archiefbescheiden van de overheidsorganen
- Ordenen, beschrijven en ontsluiten van de berustende archiefbescheiden;
- De zorg voor het behoud van archiefbescheiden
- Dienen van advies en verlenen van bijstand aan overheidsorganen met betrekking tot het beheer van archiefbescheiden
- In goede staat brengen en bewaren van de in het NAS berustende archiefbescheiden
- Zorgen voor de openbaarheid van de archiefbescheiden
- Bevorderen van het gebruik van archiefbescheiden, met bijzondere aandacht voor jongeren, door middel van publicaties, lezingen, tentoonstellingen en andere middelen.
- Het verrichten van onderzoek of participeren in onderzoek van anderen
Organisatiestructuur
Aan het hoofd van het NAS staat een nationale archivaris die tevens directeur is. Deze wordt ondersteund door een onderhoofd. Naast deze twee leidinggevenden zijn er nog vier afdelingshoofden te weten:
- Bedrijfsvoering
- Relatiebeheer (Inspectie en acquisitie)
- Materieelbeheer (conservering en restauratie)
- Publieksdiensten (beschikbaarstelling).
Doel- en publieksgroepen
- Studenten en docenten,
- Overheidsdiensten,
- Wetenschappers,
- Genealogen (stamboomonderzoekers)
- Auteurs van historische romans,
- Journalisten
- Bewijs en rechtzoekenden.
Studiezaal
Het raadplegen van archiefstukken gebeurt in Studiezaal. De Studiezaal is het gezicht van het NAS naar buiten toe. In de Studiezaal worden er originele archiefstukken en reproducties geraadpleegd. Naast de archieven zijn ook overheidspublicaties(), een grote krantenverzameling() Len bibliotheekboeken raadpleegbaar.
Een klein deel van de archieven zijn reeds digitaal en op microfiches en microfilms beschikbaar. Via de aanwezige inventarissen in de Studiezaal kunnen de archieven geraadpleegd worden. De archievencollectie () van het NAS bestaat uit ongeveer 5 km strekkend archief (d.w.z. dat om de archieven te meten, iemand een afstand van 5km zal moeten lopen van het eerste naar het laatste archiefstuk. De archieven zijn overigens verpakt en op stellingen zijn gezet.)
Op bepaalde archieven zijn openbaarheidsbeperkingen gesteld. Dat wil zeggen dat die archieven niet/of beperkt mogen worden ingezien. Dit is het geval bij de Burgerlijke Standregisters vanwege de privacygevoelige informatie die deze bezitten. De stukken mogen wél ingezien worden rekening houdend met openbaarheidsbeperking bij geboorten 100 jaar, huwelijken 75 jaar en overlijden 50 jaar. De Rechterlijke archieven en die van het Domeinkantoor mogen slechts met schriftelijke toestemming worden bekeken.
Educatie
Het NAS verricht verder educatieve aktivititeiten. Het onderwijs heeft behoefte aan illustratiemateriaal en de archiefbronnen leveren hiervoor prachtig aanschouwelijk materiaal. Hierdoor ontvangt het NAS vaak groepen van verschillende scholen voor een presentatie en rondleiding. De presentatie is aangepast aan de lesstof van de scholieren, die vaker tijdens de repetitieweek worden getoetst over hetgeen zij hebben geleerd tijdens hun bezoek. Ook niet-studenten mogen een kennismakingsbezoek aan het archief brengen. Tijdens dit interessant en leerrijk bezoek maken bezoekers kennis met de historie, doelen, taken, het belang en de toekomstperspectieven van het NAS.