Een goede ruimtelijke ordening, geïntegreerd met milieubeleid. Dat is de sleutel tot het opbouwen van veerkracht tegen klimaatverandering. Deze boodschap stond centraal tijdens de Nationale Workshop over Klimaatbestendige Stedelijke Ontwikkeling, die van 21 tot en met 23 oktober 2025 plaatsvond in de Royal Ballroom van Torarica, Paramaribo. Het Ministerie van Olie, Gas en Milieu organiseerde de driedaagse bijeenkomst in samenwerking met het Commonwealth Local Government Forum (CLGF) en het Caribbean Community Climate Change Centre (CCCCC). Vertegenwoordigers van meer dan tien ministeries, districtscommissies, de Nationale Milieuautoriteit, universiteiten en maatschappelijke organisaties namen deel aan de workshop.
De workshop maakt deel uit van het regionale project “Multi-Country Climate Resilient Development Initiative”, gefinancierd door het Green Climate Fund. Het driejarige project (2023-2026) wordt uitgevoerd in Suriname, Saint Lucia, Dominica en Trinidad & Tobago, met als doel de capaciteit van nationale en lokale overheden te versterken om klimaatrisico’s te integreren in stedelijke planning en ontwikkeling. Aan het einde van het project moet dit uitmonden in een Climate Resilient National Urban Policy (cr-NUP) voor Suriname.
Minister Tsang: “Klimaatverandering is dagelijkse realiteit”
Minister Stephen Tsang van Openbare Werken en Ruimtelijke Ordening benadrukte dat klimaatverandering geen verre dreiging meer is, maar een dagelijkse realiteit die de infrastructuur, ecosystemen en biodiversiteit van Suriname beïnvloedt. “Om veerkracht op te bouwen, moeten we zorgen voor een goede ruimtelijke ordening, geïntegreerd met milieubeleid. De sleutel tot veerkracht ligt in de directe koppeling tussen ruimtelijke planning en milieubeleid”, aldus de minister.
Hij verwees naar de Structuurvisie voor de Ruimtelijke Ontwikkeling van Suriname (2025–2050), waarin duurzaam gebruik van bodem, water, lucht, biodiversiteit en ecosystemen centraal staat. Minister Tsang kondigde ook aan dat Suriname zijn koolstofnegatieve status wil behouden en meer dan 90% bosbedekking wil blijven garanderen.
Van overstromingen naar droogte: Suriname bouwt veerkracht op
Directeur Milieu Ritesh Sardjoe van het Ministerie van Olie, Gas en Milieu benadrukte dat regionale samenwerking essentieel is. “Suriname heeft geen andere keuze dan veerkracht op te bouwen. Onze Nationale Adaptatieplan (NAP) en de aankomende derde Nationally Determined Contribution (NDC) leggen de nadruk op adaptatie. Het ene jaar kampen we met overstromingen, het volgende met droogte. Deze programma’s helpen ons beter begrijpen hoe we hierop kunnen reageren”, aldus Sardjoe.
Keith Nichols, hoofd van Special Projects bij het CCCCC en één van de experts van dit project, benadrukte het belang van participatie en lokale kennis. “De mensen op de plek voelen de effecten van klimaatverandering het meest. Hun ervaringen helpen ons om realistische en gedragen oplossingen te ontwikkelen. Oplossingen liggen vaak binnen de gemeenschappen zelf”, aldus Nichols.
Professor Mycoo: “Overstromingen zijn de grootste uitdaging”
Professor Michelle Mycoo, Regional Expert van de University of the West Indies in Trinidad and Tobago, legde uit wat klimaatbestendige stedelijke ontwikkeling betekent. “Het gaat om adaptatie van de stad om met klimaatimpact om te gaan, én het verminderen van CO₂-uitstoot. Niet voor de korte termijn, maar om het vermogen van de stad om op lange termijn terug te veren van de effecten van klimaatverandering”, aldus Professor Mycoo.
Zij identificeerde overstromingen als het meest urgente probleem voor Paramaribo. “Als laaggelegen kuststad kampt Paramaribo met overstromingen wanneer het getij stijgt en er tegelijkertijd extreme regenval is. Daarnaast zien we kusterosie door veranderingen in het getij en de verwijdering van mangrove langs de kustlijn”, zei zij. Het ontbreken van een formeel ruimtelijk ordeningsplan maakt de situatie complexer, aldus de professor.
Professor Mycoo besprak ook concrete oplossingen: oeverbeschermingen, zeeweringen, het herplanten van wetlands, en gebouwontwerpen die overstromingen tegengaan. “In plaats van alleen technische oplossingen, gebruiken we ook de natuur om problemen aan te pakken. Denk aan verhoogde gebouwen, groene ruimtes om water op te vangen, en bewustwording over afvalbeheer”, aldus Mycoo.
Prioriteit: ruimtelijke ordening en wetgeving
Usha Satnarain van de Anton de Kom Universiteit, die deelnam aan de workshop, benadrukte na afloop de urgentie van gestructureerde planning. “Het is nu meer dan ooit belangrijk dat we eindelijk een goede planning maken als het gaat om bijvoorbeeld woongebieden en landbouwactiviteiten. Er moet een duidelijke planning komen voor waar verschillende activiteiten kunnen plaatsvinden”, aldus Satnarain.
Zij wees op het belang van wet- en regelgeving om naleving te garanderen. “Dit is echt prioriteit, want gezien de impact van de klimaatverandering komen we er niet onderuit”, vervolgde zij. Satnarain benadrukte ook dat bewustwording cruciaal is. “De boodschap kan pas bij de gemeenschap gebracht worden als ze zich echt bewust zijn van waarom dit nodig is. Men moet zich ervan bewust worden dat er ruimtelijke ordening nodig is om veilig te kunnen leven in hun omgeving. En we zijn allemaal afhankelijk van onze natuur, dus willen we dat goed en gezond houden, dan moeten we kijken hoe we ordelijk kunnen leven met onze natuur.”
Concrete aanbevelingen voor klimaatbestendige ontwikkeling
Met de informatie vergaard tijdens de workshop zullen de experts nu verder aan de slag gaan om adviezen uit te brengen voor klimaatbestendige stedelijke ontwikkeling voor Suriname en de overige landen in dit project. Dit houdt in dat concrete aanbevelingen zullen worden voorbereid voor het integreren van klimaatrisico’s in ruimtelijke ordening, stedelijke infrastructuur en beleid.