“Op 25 mei 2020 is de Diaspora opnieuw ter wereld gekomen. Want op deze dag werd de VHP, de Diasporapartij bij uitstek, de grootste winnaar van de jongste parlementsverkiezingen in Suriname. De Oranjepartij kreeg ruim 20 zetels. Drie weken later, op 13 juli 2020, de dag toen VHP voorzitter Chandrikapersad Santokhi in de DNA tot de nieuwe President van de Republiek Suriname werd gekozen, wist de Diaspora het zeker. Verbroedering 2.0, het multi-etnische, van de VHP wordt inclusiever. En hiervoor is Z.E. Chandrikapersad Santokhi primair verantwoordelijk. Diaspora was dichtbij, kwam dichterbij en is nu erbij. Dat blijkt ook, want op deze 13 juli, werd ook het regeerakkoord van de nieuwe coalitie (VHP-ABOP-NPS-PL) gepresenteerd. Hierin is als opvallend speerpunt opgenomen het herstel van diplomatieke relaties met Nederland op ambassadeursniveau. Deze maatregel is als urgentie vermeld en zal binnen 200 dagen gerealiseerd worden. En vanaf 16 juli 2020, de dag van de inauguratie van President Chandrikapersad Santokhi, zien wij iets gebeuren. Er is sprake van een zielsverhuizing van Surineds richting Suriname.
Als wij dit traject, vanaf 25 mei tot 16 juli, de revue passeren dan kunnen we vaststellen: “de Diaspora wordt eindelijk bezield”. Dat zegt Robby Makka, Ridder in de orde van Oranje-Nassau tevens persoonlijke vriend van Chandrikapersad Santokhi in een eerste reactie aan ons gloednieuw Diaspora Persbureau. Fiscaal-Jurist Makka, door zijn vrienden genoemd als “Mister Diaspora”, heeft zijn ridderschap vooral te danken aan zijn Diasporawerk. Dit werk verricht Makka vrijwillig en onbaatzuchtig in Nederland en Suriname.
Promotie Diaspora
Sinds het voorzitterschap van Chandrikapersad Santokhi (3 juli 2011-heden, dus ruim 9 jaren al) hebben zij (President Santokhi en Makka met vrienden) samen het fenomeen “Diaspora” in Nederland door middel van activiteiten gepromoot. Elke keer als de leider van de VHP in Nederland kwam, was hij Santokhi of gastspreker of stond hij op een andere manier steeds in de belangstelling van het Diasporapubliek. De oogst is daar, in juli-aug 2020. Tijdens alle persconferenties, ook de eerste van Regering Santokhi – Brunswijk, van 3 augustus werd ingegaan op vragen over de Diaspora(fonds). Volgens Makka, komt de Diaspora gemeenschap met name uit Nederland, België, Zwitserland, maar ook in de USA en Aruba, met in totaal 1 miljoen inwoners prominent en nieuw op de ontwikkelingsagenda van Suriname. “We hebben een Diaspora-inflatie.”
Diaspora-instituut
De maiden toespraak van President Santokhi van 16 juli was voor de Diaspora inspirerend, hoopvol en mooi. Want tijdens deze inaugurele toespraak beloofde Santokhi dat het Diaspora-instituut zal komen. Makka, ecofin mediacommentator onder andere voor het NOS, kan het beter schatten. Hij is de voorzitter van een drietal Diasporaorganisaties in Nederland, waaronder de voormalige Chandrikapersad Santokhi Foundation, thans de Diaspora Suriname Foundation Nederland. Volgens Makka komt naast het Diaspora-instituut gegarandeerd een weder verschijning van de concrete samenwerking Nederland – Suriname in deze kabinetsperiode onder leiding van President Santokhi. En als COVID geen roet in het eten gooit, ontmoeten Premier Rutte van Nederland en President Santokhi van Suriname elkaar nog dit jaar voor een bilateraal topoverleg. Dat wil en eist ook de Diaspora gemeenschap; immers dit jaar en wel op 25 november 2020 is de herdenking van 45 jaar onafhankelijkheid van de Republiek Suriname. Als de fysieke ontmoeting tussen beide regeringsleiders niet komt, wordt deze zeker digitaal gehouden.
Raamverdrag
Er is een restant aan verdragsmiddelen dat gebruikt kan worden voor de COVID-projecten en ziekenhuizen in Suriname. Want gezondheid is humanitaire hulp. Met het interview van President Santokhi deze maand in Nieuwsuur op de Nederlandse TV over het Diasporafonds is er ook heel veel losgemaakt. Binnen 1 dag is er 1,5 miljoen euro via een TV show opgehaald voor Suriname. Waarom kan het niet wekelijks of dagelijks, ook al is het in de vorm van handel en industrie? Er is vooral vertrouwen dat bijvoorbeeld het vriendschapsverdrag Nederland – Suriname (het zgn. Raamverdrag), geëvalueerd zal worden. Mede in dit kader hebben de wederzijdse ministers van Buza Nederland en Suriname, respectievelijk Stef Blok en Albert Ramdin, alvast kort met elkaar gesproken. De nieuwe Ambassadeur van Nederland in Suriname Henk van der Zwan is al bekend. Het wachten is op de ambassadeur van Suriname in Nederland. Maar nu al is te merken dat er een stijging is van ingediende Diasporadossiers en een toename van vragen over “werken, beleggen en ondernemen in Suriname”. Dat zijn ook onderdelen van het raamverdrag en Diasporafonds. En de dossiers komen vanuit alle lagen: Jawaspora, Indiaspora, Afrikaspora, Chinesespora, etc. Alles lost sneller op in Surispora. En dat is heel fijn.
Redder dan ridder
De 10 jaren periode, 2010-2020, in de armzalige relatie Nederland-Suriname, is sinds het vertrek van regiem Bouterse nu definitief voorbij. Suriname bleef arm en het was niet zalig. Rijk werd rijker en arm werd armer. Het moet dus anders. En Diaspora is een spoor. Volgens Makka geeft de relatie Nederland-Suriname altijd een soort jaloezie aan sommigen, vooral aan “vreemdelingenhaters”. “Maar tegen hun wil ik zeggen: wij zijn uit Suriname, maar Suriname is niet uit ons. We moeten het positief zien. Wij zijn er voor elkaar om Suriname gezond te maken. We zijn geen investeringssprinkhanen. Iedereen wil in een volgend leven op een hogere trap geboren worden. Wij moeten daarom het Raamverdrag, vooral artikel 3 uit dit wetgevingsproduct goed bestuderen. Met elkaar en voor elkaar. Mede tegen de achtergrond van olievondst en herschikking staatsschuld Suriname. Nederland en Diaspora zijn bereid om te helpen. We lopen achter met het initiëren en moderniseren van het Diasporabeleid in een Diasporaverdrag. Maar het moet komen. Ik ga het zeker adviseren aan beide regeringen uit Nederland en Suriname. Daarvoor ben ik eerst Redder (slagzin VHP tijdens Campagne), dan Ridder (ontvangen van Den Haag)”, zegt Makka met een lach. Nederland-Suriname wordt de komende jaren ‘living apart together’.