Het ministerie van Volksgezondheid heeft kennisgenomen van een verklaring van het medisch stafbestuur van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP), waarin hard gesteld wordt dat medische diensten afgebouwd zullen worden op grond van “structurele tekorten aan middelen alsook personeel”. Er wordt ook gesteld dat de huidige regering “niet gevrijwaard” wordt van de problemen, alhoewel vorige regeringen de grootste blaam op zich moeten nemen. Het zal eenieder wel bekend zijn dat in zijn algemeenheid verwoesting nu eenmaal sneller gaat dan de wederopbouw, zeker als er geen financiële middelen voor zijn.

Het is misschien goed hier te vermelden dat elk medisch stafbestuur van ieder ziekenhuis een eigen taak heeft in de zorg, met name in het ziekenhuis waar de artsen tewerk zijn gesteld. Die taak staat niet op zichzelf, maar in relatie tot het ziekenhuis, met name de ziekenhuisdirectie. Overleg, regelmatig overleg zelfs, met hun directie zou een gangbaar patroon moeten zijn. Zo komt men dan ook te weten welke zaken vanuit de directie van het ziekenhuis of vanuit het ministerie besproken worden en in gang zijn gezet dan wel aangepakt worden. Het te eniger tijd zelfstandig naar buiten treden van een stafbestuur is dan ook niet in lijn met wat van hen verwacht mag worden, want de bestaande structuren bieden alleen al genoeg ruimte om in overleg met hun directie te treden en voor het ministerie is het geen doen en niet passend om daarbuitenom te gaan en rechtstreeks met de staven van de ziekenhuizen deze zaken apart te bespreken of overleg daaromtrent te voeren. Desalniettemin zijn suggesties aan ons ministerie ten behoeve van de zorg en de ontwikkeling daarvan, altijd welkom bij ons, uiteraard met medeweten/instemming van de ziekenhuisdirectie.

Het ministerie betreurt de wijze waarop het medisch stafbestuur de problemen in de zorg zonder zich te vergewissen van de actuele stand van zaken wenst te bespreken. Ziekenhuisdirecties zijn primair verantwoordelijk voor zowel de personele invulling alsook alle randvoorwaarden die aanwezig moeten zijn om optimale zorg te bieden. Het ministerie van Volksgezondheid c.q. de regering is uiteraard eindverantwoordelijk voor het waarborgen van de kwaliteit en het garanderen voor de toegang tot medische zorg. Het grootste probleem is natuurlijk vanaf het aantreden van onze regering het ontbreken van financiële middelen en dat heeft uiteraard ook zijn weerslag gehad op de zorg. We zijn nog niet helemaal uit die problemen, maar er wordt gestaag aan gewerkt. We zouden desgevraagd ook de medische staven willen informeren over alle ontwikkelingen en de huidige stand van zaken in de zorg, maar daarvoor zijn er reeds bestaande structuren in ieder ziekenhuis.

De echte realiteit is dat bovendien elke regering in welk land dan ook te kampen heeft met de enorme schade aan de gezondheidszorg door COVID-19; in Suriname heeft de regering Santokhi/Brunswijk echter ook een financiële chaos overgenomen. De gevolgen van deze financiële chaos, maar ook de structurele verwaarlozing van de gezondheidszorg in Suriname, blijkt nu in de zorg hard toe te slaan. Sedert het aantreden van de huidige regering is het ministerie van Volksgezondheid bezig geweest om de torenhoge schulden welke achtergelaten waren op het ministerie, in te lopen. Enkele markante schulden die achtergelaten waren, zijn o.a.:

1. De kankerbestralings behandelingen die sedert 2018 niet zijn betaald met als gevolg een slecht onderhoud van bestralingsapparatuur.
2. De onbetaalde ARMULOV-behandelingen sedert 2018.
3. Een groot financieringstekort van 4 miljoen Euro bij het BGVS, waardoor essentiële en basis medicamenten niet zijn besteld. Inspanningen van de regering c.q. het ministerie van Volksgezondheid en Financiën hebben ervoor gezorgd dat dit tekort grotendeels is opgeheven.
4. Een schuld bij de leverancier van nierdialyse-attributen van meer dan 1 miljoen Euro.
5. Openstaande reçu’s van ziekenhuizen en gezondheidsinstellingen sedert 2012, welke in totaal meer dan 60 miljoen SRD bedragen.
6. 4 miljoen USD bij een leverancier van laboratorium reagentia (landelijk)
7. Een schuld van 650.000 USD bij het strategisch fonds waar vaccins voor kinderen werden aangeschaft.
8. De achterstallige contributiegelden vanaf 2018 bij de WHO.

Dit is maar het topje van de ijsberg. Maar, we zijn uiteraard ook in staat geweest door prudent beleid van deze regering om intussen ook een aantal essentiële zaken in de zorg te realiseren.

1. Behalve het inlopen van de betalingsachterstanden, welke een on-going proces is, heeft de regering Santokhi/Brunswijk tijdig ingezien dat de ligdagtarieven, welke sedert 2014 niet waren aangepast, ondanks de veranderde macro-economische indicatoren vanaf 2014, drastisch aangepast moesten worden. In nog geen 10 maanden tijd is het ligdagtarief voor ziekenhuizen met 290% aangepast, en zijn de overige medische diensten ook aangepast.
2. De honoraria van dienstverleners, o.a. specialisten, artsen, ondersteunende diensten z.a. laboratoria en radiologie zijn in 2021 aangepast.
3. Ziekenhuizen zijn ondersteund in de COVID-zorg en met de betaling aan kritische crediteuren.
4. Er is goedkeuring gegeven vanuit het ministerie voor de aanschaf van equipment ter waarde van 500.000 Euro voor de NICU-afdeling.
5. Er is ondersteuning geboden aan de cardio-thoracale zorg voor een bedrag van 500.000 USD.
6. Er is goedkeuring verleend voor de aanschaf van een dringend noodzakelijke hypermoderne CT-scan ter waarde van 1 miljoen Euro in het AZP.
7. Er is goedkeuring verleend voor de ondersteuning in de afbouw van het Suriname Eye Centre in AZP, welke in 2018 is opgestart, ter waarde van 600.000 USD.
8. Er is goedkeuring verleend voor de renovatie en moderne upgrade van de Spoed Eisende Hulp in het AZP ter waarde van 800.000 USD.
9. Er zijn 9 ambulance voertuigen aangeschaft die binnenkort worden gedistribueerd onder de diverse instellingen.

Er zijn nog veel meer projecten waar op dit moment aan gewerkt wordt. Maar er wordt ook gewerkt aan het macro-beleid in de gezondheidszorg. In de maand juni 2022 is het assessment rapport af, waarvoor het ministerie aan deskundigen heeft gevraagd om een finaal advies met betrekking tot een aantal brandende issues in de zorg uit te brengen. In dit document wordt advies gegeven over de volgende zaken:

1. Een passend zorg-verzekeringsstelsel voor Suriname.
2. Het passend aandeel van het BNP voor de gezondheidszorg.
3. Welke financieringsmodellen voor de zorg kunnen in Suriname worden geïmplementeerd?
4. Wat is een realistisch zorgaanbod voor Suriname, kijkend naar ons huidig ziekenhuislandschap?
5. Adequate allocatie van middelen.
6. Welke beloningsstructuren worden geadviseerd voor de diverse dienstverleners?

Het ministerie van Volksgezondheid roept alle actoren in de zorg op om een bijdrage te leveren, hetzij direct hetzij indirect, om op constructieve wijze bij te dragen in het traject naar veranderingen in de zorg.

En tenslotte wordt het medisch stafbestuur van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo geadviseerd dringend in overleg te treden met de directie van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo om de dringende tekorten te bespreken, waarna de directie van het AZP met het ministerie van Volksgezondheid kan werken aan oplossingen van zaken die nog open staan.