“Wie de geschiedenis niet kent is geneigd dezelfde fouten te maken”, zei minister Krishna Mathoera van Defensie op maandag 5 mei jl. bij de herdenking van de Surinaamse soldaten die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gesneuveld. De herdenking vindt zoals gebruikelijk elk jaar op 4 mei middels een kransleggingsceremonie plaats bij het Monument voor Gevallenen aan de Waterkant. Echter vanwege de renovatiewerkzaamheden in de omgeving is er dit jaar wel een krans bij het monument gelegd, maar werd er op 5 mei een presentatie over ‘de Tweede Wereldoorlog en de betrokkenheid van Suriname’ op het ministerie gehouden door historicus Jerry Egger. Dit jaar is het precies 80 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog werd beëindigd.
Volgens minister Mathoera is het belangrijk om achtergrondinformatie over deze oorlog, de reden van herdenking en de lessen die hieruit geleerd zijn te delen met militairen die nu in dienst zijn. “Een oorlog die immense schade heeft gecreëerd voor de hele wereld. Surinamers hebben toen ook onder de Nederlandse vlag gevochten in die oorlog en er zijn ook heel veel doden vanuit Suriname gevallenen. We blijven die helden eren, omdat ze moed en durf hebben getoond in moeilijke situaties. Daarvoor hebben ze de hoogste prijs betaald en dat is hun leven. Ze hebben gevochten, zodat we vandaag in vrijheid kunnen leven”, aldus de minister.
De bevelhebber van het Nationaal Leger, brigadegeneraal Werner Kioe A Sen, gaf aan dat de Surinamers die tijdens deze oorlog hebben gestreden vaak in onbekend uniform naar verre fronten vertrokken. Zij traden toe tot de geallieerde krachten, werden opgenomen in de Koninklijke Nederlandse troepen, en dienden met discipline, moed en toewijding. “Zij deden dit niet voor roem en ook niet voor beloning. Zij deden dit, omdat zij geloofden in een hoger beginsel dat vrijheid, gerechtigheid en menselijke waardigheid het waard zijn om verdedigd te worden, zelfs tegen een wereld in verval. In Europa, in de Caraïben, in de Pacific – Surinaamse militairen waren aanwezig. De namen van velen leven voort in de erfenis die zij ons hebben nagelaten: het besef dat vrijheid een zaak is van allen. Ook van zij die van verre komen. Ook van zij die in stilte gediend hebben”, aldus de bevelhebber.
Volgens de brigadegeneraal hebben de militairen van vandaag ook een belangrijke rol. “Vandaag richten wij ons respect niet alleen tot de doden, maar ook tot hen die nog leven. Tot de militairen van vandaag, die onder onze vlag dienen. Zij beschermen niet slechts onze grenzen, maar ook onze waarden. Zij staan paraat bij rampen, bij internationale missies, bij het waarborgen van orde en vrede. Hun werk is geen echo uit het verleden, maar een voortdurende plicht in het heden. Laten wij hun inzet zien als een levend monument. Want de vrijheid die wij vandaag genieten hier in Suriname en wereldwijd is geen vanzelfsprekendheid. Ze is een verantwoordelijkheid. Een opdracht die wij erven van hen die vielen, en die wij doorgeven via hen die dienen. Laat deze herdenking dus niet alleen een jaarlijks ritueel zijn, maar een blijvende herinnering. Laat het ons leren dat verbondenheid tussen volkeren, tussen generaties, tussen verleden en toekomst geen abstract begrip is, maar een levende kracht”, aldus de bevelhebber.
“Alleen in een land zonder oorlog waar mensenrechten worden nageleefd en daar geen onderdrukking is, kan een samenleving goed functioneren. Daarom vieren we met 80 jaar vrijheid ook dat we in een democratie leven. Een land waar iedereen mag meedenken en meebeslissen”, zei Walter Oostelbos, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden. De diplomaat merkte op dat er sinds 1961 een ruimere definitie door Nederland wordt gehanteerd voor alle Nederlandse oorlogsslachtoffers of omgekomenen waar ook ter wereld. En omdat Suriname tot 1975 onderdeel was van het Koninkrijk, worden op 4 mei ook de slachtoffers van Suriname herdacht. In Nederland zijn echter zowel 4 en 5 mei belangrijke dagen.
Volgens de ambassadeur onderscheidt het Nederlandse Nationaal Comité 4 en 5 mei drie centrale betekenissen die universeel zijn. De eerste daarvan en meest ingrijpende bedreiging van vrijheid is oorlog. De tweede betekenis is leven in een open, vrije democratische rechtsstaat. Een staat waarin iedere burger juridische bescherming geniet en burgerlijke en politieke rechten heeft zoals het kiesrecht en vrijheid van meningsuiting. De derde is de individuele vrijheid…de vrijheid om jezelf te zijn. “Suriname heeft al meerdere malen vrije verkiezingen georganiseerd in haar jonge bestaan als soevereine natie en heeft in dat opzicht een hele hoge reputatie hoog te houden. Met vrijheid van dwang en angst je stem te doen laten gelden is een krachtig symbool van vrijheid. Zo kunnen wij allemaal deelnemen aan het democratisch proces. Zo geven we vorm aan ons burgerschap en waarborgen we onze vrijheden en rechten”, aldus de ambassadeur.
